بررسی «نعی» (خبر رسانی مرگ) در مرثیه اسلامی

نویسندگان

سید حیدر - شیرازی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

چکیده

یکی از مهم ترین عناصر فن مرثیه، عنصر «نعی» یعنی اعلان فوت(خبر رسانی مرگ ) افراد است که در وحی الهی وادبیات منظوم، از اهمیّت ویژه ای برخوردار است و نظر به اینکه موضوع «نعی»به طور مستقل در نزد ناقدان مورد بررسی قرار نگرفته، لذا از نظر اصطلاح، تعریف جدیدی برای آن ارائه شده است تا محدوده ادبی «نعی»در فن رثاء نسبت به عناصر دیگر آن یعنی (ندبه: بیان اندوه ومویه سرائی؛ تأبین: مدح وستایش متوفّی، تعزیه: ابراز همدردی وعرض تسلیت به صاحب مصیبت) بیشتر تبیین گردد. در بخشی دیگری از این گفتار به دلیل مشابهت هایی که بین نعی گزنده در فن مرثیه و فن هجاء از نظر مضمون، وجود دارد، به بیان مرز تفاوت بین این دو فن از فنون شعری پرداخته شده است. همچنین در یک بررسی موضوعی از قرآن کریم، و تقسیم بندی کلی، «نعی» به سه دسته نعی تقبیح کننده، نعی ستایش کننده، و نعی بی طرفانه تقسیم شده، و برای هریک، نمونه هایی از کتاب خدا بیان گردیده ، وبه برخی از نکات مثبت تربیتی واخلاقی آن نیز اشاره شده است. در بخش دیگری از این گفتار، «نعی» در ادبیات منظوم اسلامی، به دو نوع تقسیم شده است که عبارتند از: خبر رسانی از مرگ خود، خبر رسانی ازمرگ دیگران. که در هر یک از این اینها خبر رسانی به دو گونه مطرح شده است: برخی، از سالها پیش با علم غیب(یقین) از مرگ خود ویا دیگران مرثیه می گویند که این ویژه بندگان صالح خداوند است و برخی هنگام فرارسیدن مرگ و ظهور آثار ونشانه های حتمی آن، به خبر رسانی از مرگ در مرثیه می پردازند مانند بسیاری از شاعرانی که برای خویش مرثیه سرائی کرده اند، وبرای آن نمونه هایی از اشعار شاعران متعهد ذکر شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اخلاق خبر رسانی ازمنظر آیات وروایات

چکیده: خبررسانی یکی از رگهای مهم و حیاتی جامعه و تأمین کننده نیاز انسان به اطلاعات است. در عصری زندگی می کنیم که حجم برق آسای اطلاعات و اخبار در کنار توزیع ناعادلانه آن با نام نظم نوین جهانی اطلاعات و اخبار، جریانی هدفمند و کنترل شده ای را برای کل جهان رقم میزند. در این میان فقر شدید ارزش مدارانه و اخلاقی در جریان خبر رسانی عصر جدید کاملاً محسوس است تا جایی که اصول و قوانین مدون ارتباطی که خواس...

شکل گیری مرثیه در عصر جاهلی و آغاز دوره اسلامی

رثا به عنوان یکی از اغراض مستقل شعری از گذشته های دور نقشی پر رنگ بر صفحه شعر شاعران داشته است. رثا رهاورد تجربه عاطفی شاعر و ترجمان شرایط اجتماعی فرهنگی و اعتقادی جامعه اوست...

متن کامل

رویکرد معرفتی خبر محور در تاریخ‌نگاری اسلامی

پژوهش حاضر بر مبنای این مسأله شکل گرفته است که غالب مورخان مسلمان چرا و تحت چه شرایط فکری تصور می‌‌کردند معرفت تاریخی صرفاً جنبه خبری دارد و فرایند حصول چنین معرفتی را چگونه می‌دانستند؟ به نظر می‌رسد بخش مهمی از مورخان مسلمان به دلیل شکل‌گیری و تداوم مبانی نگرش خبرمحوری به علم تاریخ و نیز تکوین نوعی روش‌شناختی برای آن، در فضای ارزش‌ها و سنت‌های فکری متعلق به علوم خبری و روایی، به ویژه علم حدیث،...

متن کامل

بررسی نوع ادبی مرثیه در زبان اردو

زبان اردو از تمام گونه‌های ادبی‌منظوم و منثور فارسی استفاده نموده و سرمایه‌ای عظیم فراهم آورده است. در میان انواع ادبی منظوم اردو، «مرثیه» نوعی است که برخی از محققان و نقادان شبه‌قاره‌ای برآنند که نوع ادبی مستقل از عربی و حتی فارسی است. آنچه مسلم است این است که مویه و نوحه بر متوفی در فرهنگ تمام ملت‌ها از زمان‌های دور وجود داشته و دارد و در این میان، تفاوت فقط در نوع ابراز آن و شدت و ضعف بیان ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۱۸، شماره ۳، صفحات ۶۳-۸۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023